Najnowsze przepisy dot. czasu jazdy i odpoczynku kierowców autobusów zostały opublikowane przez Parlament Europejski 2 maja 2024 r. Nowy akt prawny o sygnaturze UE 2024/1258 nowelizuje postanowienia unijnego rozporządzenia nr. 561/2006 w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego i zacznie obowiązywać już 22 maja 2024 r.
Mateusz Włoch, ekspert Inelo z Grupy Eurowag wyjaśnia, co najnowsze regulacje prawne oznaczają dla przewoźników drogowych świadczących przewóz osób i na co zwrócić uwagę korzystając z tych przepisów.

Jakie zmiany wprowadzają najnowsze przepisy?

Przepisy zawarte w uchwalonym 24 kwietnia 2024 r. rozporządzeniu UE 2024/1258 nowelizują unijny akt prawny 561/2006. Dla wszystkich kierowców zmieni się system nakładania kar przez służby kontrolne z powodu naruszeń związanych z tachografami. W praktyce oznacza to, że inspektor będzie mógł ukarać kierowcę np. za brak wpisu o przekroczeniu granicy w dowolnym kraju UE. Wcześniej nałożenie kary było możliwe tylko na terenie państwa, w którym doszło do naruszenia. Pozostałe zmiany dotyczą głównie kierowców autobusów wykonujących okazjonalny przewóz osób i będą obowiązywać podczas wykonywania usług krajowych i międzynarodowych na terenie Unii Europejskiej.

– Nowy podział przerw w jeździe ciągłej stanowi jedną z istotnych zmian w przepisach dotyczących kierowców wykonujących krajowe i międzynarodowe przewozy osób o charakterze okazjonalnym – wyjaśnia Mateusz Włoch, ekspert ds. rozwoju i szkoleń, Inelo z Grupy Eurowag. – Od 22 maja 2024 r. kierowca będzie mógł podzielić obowiązkową przerwę wynoszącą nie mniej niż 45 minut na dwa okresy, lecz każdy z nich będzie musiał trwać co najmniej 15 minut. Oznacza to, że możliwe będzie wykonanie, np. jednej przerwy wynoszącej 25 minut i kolejnej trwającej 20 minut, tak jak przedstawiono to na poniższym schemacie.

Ważna zmiana dotyczy także możliwości wydłużenia doby pracy kierowcy z 24 na 25 godzin. Przedłużenie okresu dobowego o jedną godzinę pozwala na wydłużenie czasu pracy. Należy jednak pamiętać o spełnieniu następujących warunków:

* Wydłużenie doby nie może naruszać czasu pracy kierowców ani zagrażać bezpieczeństwu w ruchu drogowym.
* Znowelizowane przepisy dotyczą tylko i wyłącznie przewozów okazjonalnych.
* W dniu skorzystania z odstępstwa czas prowadzenia autobusu może wynosić maksymalnie 7 godzin.
* Jednorazowe wydłużenie doby jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy pojedyncza usługa przewozu okazjonalnego pasażerów trwa co najmniej 6 kolejnych okresów liczących po 24 godziny,
* Dwukrotne skorzystanie z przedłużenia doby pracy kierowcy jest możliwe tylko wtedy, gdy pojedyncza usługa przewozu okazjonalnego osób trwa co najmniej przez osiem kolejnych okresów 24-godzinnych.

– Wprowadzone modyfikacje niosą sporo zmian dotyczących prawidłowej analizy i planowania czasu pracy kierowców autobusów, a do ich wejścia w życie zostało już niewiele czasu, tym bardziej, że zbliżają się wakacje, czyli sezon największej liczby usług przewozów wycieczek – zauważa Mateusz Włoch. – Dlatego zespół Inelo intensywnie pracuje nad wprowadzeniem funkcji zgodnych z nowymi przepisami w oprogramowaniu 4Trans oraz Tachoscan Control. Nowelizacja czasu pracy kierowców autobusów wykonujących okazjonalny przewóz pasażerów dotyczy także możliwości odroczenia kolejnego tygodniowego odpoczynku o 12 kolejnych okresów 24-godzinnych. Szczegółowe informacje na ten temat przedstawiamy na naszym blogu.

<śródt> Skorzystanie z nowych przepisów wymaga dopełnienia formalności Wykorzystując znowelizowane przepisy dotyczące czasu pracy kierowców wykonujących okazjonalny przewóz osób należy pamiętać o sporządzeniu wymaganej dokumentacji. Mowa tu o wypełnionym formularzu przejazdu, który musi znajdować się w pojeździe i zawierać informacje zgodne z art. 12 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1073/2009. W dokumencie należy m.in. wskazać rodzaj wykonywanej usługi, trasę przejazdu oraz przewoźnika lub przewoźników świadczących realizowaną usługę. Zapewnienie formularza stanowi obowiązek firmy transportowej. Wypełniona dokumentacja tego typu musi być przechowywana w pojeździe w formie papierowej lub kopii elektronicznej za okres co najmniej 28 poprzedzających dni. Co ważne, od 31 grudnia 2024 r. okres ten ulegnie wydłużeniu do 56 dni poprzedzających wypełnienie formularza.

– Komisja Europejska pracuje nad zastąpieniem papierowego obiegu dokumentacji dotyczącej czasu pracy kierowców przez cyfrowe rozwiązania. Niezbędna będzie także modyfikacja tachografów o funkcję rejestrowania i przechowywania danych dotyczących regularnego i okazjonalnego przewozu osób – wyjaśnia ekspert Inelo.

Dlaczego zmieniono przepisy dot. okazjonalnego przewozu osób?

Przepisy dotyczące czasu pracy kierowców mają na celu zapewnienie, m.in. bezpieczeństwa w ruchu drogowym, dobrych warunków wykonywania zawodu oraz uczciwego prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze transportu drogowego. W przypadku kierowców autobusów przepisy dotyczące czasu pracy są zawarte w rozporządzeniu 561/2006, a wprowadzone zmiany wynikają z oceny ex post tego dokumentu. Nowelizacja ma za zadanie dopasować regulacje prawne do specyfiki okazjonalnych przewozów drogowych osób i pozwoli na stosowanie bardziej elastycznych rozwiązań.

Okazjonalny przewóz osób istotnie różni się od regularnych usług tego typu, które polegają, m.in. na przewozie pasażerów w określonych odstępach czasu na wskazanej trasie. Według art. 2 ust. 4 rozporządzenia 561/2006 usługi okazjonalne obejmują przewóz grup pasażerów z inicjatywy zleceniodawcy lub samego przewoźnika. Tym samym ten rodzaj transportu osób charakteryzuje się sezonowością, a szczególnie duże zapotrzebowanie, np. na usługi turystyczne ma miejsce w zbliżającym się okresie letnim.

Warto pamiętać, że międzynarodowe przewozy osób na teren państw trzecich (np. z Polski do Wielkiej Brytanii) nie podlegają pod wspomniane przepisy unijne, lecz pod umowę AETR, więc omawiana nowelizacja nie będzie obowiązywać w takich przypadkach. (red)